Chiến thắng Bạch Đằng năm 938 là một trong những chiến công vĩ đại nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam, thể hiện trí tuệ và tài thao lược kiệt xuất của Ngô Quyền. Trận đánh này còn được nhắc đến như một bài học về lòng yêu nước, tinh thần tự cường và sự sáng tạo trong chiến đấu của cha ông ta.

Đây là lần đầu tiên sau hơn 1.000 năm, người Việt tự đứng lên đánh bại quân xâm lược phương Bắc và giành lại quyền tự chủ. Năm 939, Ngô Quyền lên ngôi vua, lập nhà Ngô, mở ra thời kỳ độc lập lâu dài cho dân tộc. Trận Bạch Đằng trở thành một bài học kinh điển trong lịch sử quân sự về cách lấy ít đánh nhiều, tận dụng địa hình để chiến thắng.

1. Bối cảnh lịch sử trước năm 938

Dương Đình Nghệ (một tướng lĩnh người Việt) từng giành quyền tự chủ, cai trị nước ta nhưng bị một viên tướng dưới quyền là Kiều Công Tiễn phản bội, giết chết để chiếm quyền lực. Lo sợ bị Ngô Quyền (con rể của Dương Đình Nghệ)  trừng phạt, Kiều Công Tiễn đã cầu cứu nhà Nam Hán nhờ đưa quân sang giúp. Vua Nam Hán, Lưu Cung, muốn nhân cơ hội này để thôn tính nước ta một lần nữa. Ông ta phong con trai là Hoằng Tháo làm chỉ huy, dẫn một đạo quân lớn theo đường biển tiến vào nước ta.

2. Kế hoạch thông minh của Ngô Quyền

Ngô Quyền là một tướng tài, từng phục vụ dưới trướng Dương Đình Nghệ. Khi nghe tin Kiều Công Tiễn phản bội và cầu cứu Nam Hán, ông lập tức hành quân tiêu diệt Kiều Công Tiễn trước khi quân Nam Hán kéo đến. Biết rằng quân Nam Hán sẽ theo đường thủy tiến vào qua sông Bạch Đằng (một con sông quan trọng nối liền biển với đất liền), Ngô Quyền đã bày ra một kế hoạch vô cùng thông minh: Ông cho đóng những cọc gỗ lớn, vót nhọn, bịt sắt xuống lòng sông Bạch Đằng ở những khu vực nước sâu. Khi nước triều lên, các cọc nhọn sẽ bị che lấp, khiến quân địch không hề hay biết. Khi nước triều rút, cọc sẽ trồi lên khỏi mặt nước, trở thành một cái bẫy khổng lồ khiến thuyền địch không thể di chuyển.

3. Trận đánh quyết định trên sông Bạch Đằng

Khi đoàn thuyền của Hoằng Tháo tiến vào sông Bạch Đằng, quân ta giả vờ rút lui, dụ quân Nam Hán vào sâu trong trận địa.Tưởng rằng quân ta yếu thế, Hoằng Tháo hăng hái đuổi theo, đưa toàn bộ đội quân của mình vào khu vực bãi cọc mà Ngô Quyền đã bố trí sẵn. Khi nước rút, bãi cọc nhô lên, thuyền địch mắc kẹt, không thể di chuyển, trở thành mục tiêu dễ dàng cho quân ta tấn công. Quân Nam Hán bị đánh tan tác, hàng ngàn chiến thuyền bị đâm thủng, binh lính hoảng loạn bỏ chạy. Hoằng Tháo tử trận ngay trên sông Bạch Đằng. Khi nghe tin con trai bị giết và quân đội bị tiêu diệt, vua Nam Hán hoảng sợ, không dám xâm lược nước ta thêm lần nào nữa.